Jak czytać etykiety?
Dieta ketogenna musi być zbilansowana co do grama, dlatego nie ma tu miejsca na pomyłki. Ważne jest skupienie podczas zakupów spożywczych, by nie dać się nabrać na informacje napisane małym druczkiem, triki producentów żywności i wszelkie inne niespodzianki, które mogłyby zaszkodzić Twojemu dziecku podczas diety ketogennej.
• Najistotniejsze są wartości odżywcze danego produktu. Po pierwsze patrzymy na ilość tłuszczu, białka oraz węglowodanów w 100g. Porównując kilka produktów wybierz ten z najmniejszą ilością węglowodanów, gdyż są to cukry.
• Istotne jest to, by produkty możliwie nie zawierały sztucznych dodatków. Pamiętajmy, że spis wszystkich surowców użytych w produkcie jest ułożony w takiej kolejności jak ich ilość w tej żywności.
• Jeśli produkt zawiera tylko jeden składnik: np. ryż zwiera tylko ryż, to producent nie ma obowiązku podawania składu.
• Spis składników użytych do wyrobu produktu zawiera również wszystkie dodane substancje dodatkowe, np. E-621, czyli glutaminian sodu.
E100–E199 barwniki
E200–E299 konserwanty
E300–E399 przeciwutleniacze i regulatory kwasowości
E400–E499 emulgatory, środki spulchniające, żelujące itp.
E500–E599 środki pomocnicze
E600–E699 wzmacniacze smaku
E900–E999 środki słodzące, nabłyszczające i inne
E1000–E1999 stabilizatory, konserwanty, zagęstniki i inne
• Na etykiecie musi znaleźć się również informacja o alergenach.
• Na etykiecie powinna być umieszczona również informacja o składniku, którego zazwyczaj nie spodziewamy się w danym produkcie.
• Pamiętaj, że masło powinno mieć minimum 80% tłuszczu. Produkty o mniejszej ilości tłuszczu mogą się sprytnie ukrywać pod nazwą podobną do masła.
• Przetwory pomidorowe są produktem na który musisz uważać. Ponieważ pomidory są warzywem mającym często kwaśny posmak, producenci żywności dla polepszenia smaku dodają cukier. Zwróć na to uwagę!
• Przyprawy mogą mieć również dodatek cukrów. Przed kupnem sprawdź ich skład. Szczególnie może się to tyczyć cebuli w proszku, cynamonu, granulowanego czosnku, imbiru, czy mieszanek przypraw, czy przyprawy do piernika
• Uważaj na niektóre papryczki chilli, ponieważ pewne ich odmiany mogą być niesamowicie słodkie w środku. Czasem pojedyncze małe papryczki mogą zawierać nawet 3-4 gram węglowodanów.
• Nie sugeruj się wielkością produktu, a jego wagą. Czasem producenci stosują sztuczki sprawiające, że wydaje nam się iż produkt waży zdecydowanie więcej, a w rzeczywistości jest to tylko opakowanie.
• Kupując rybę sprawdź, czy jest mrożona czy mrożona glazurowana. Ta w glazurze musi mieć podaną nie tylko wagę produktu, ale też wagę glazury, czy ryby.
• Zwróć uwagę na to, czy tłuszcz jaki kupujesz jest przeznaczony do smażenia i obróbki cieplnej, czy może można go spożywać tylko na surowo. Pamiętaj, że olej raz użyty do termicznej obróbki żywności nie powinien być użyty ponownie. Ważne jest również, by kupować oliwę z oliwek i oleje w ciemnych butelkach. Tłuszcze również utleniają się pod wpływem światła i w ten sposób tracą swoje właściwości.
• Jeśli dietetyk zbilansuje dietę Twojego dziecka tak, że w jadłospisie znajdzie się czekolada, pamiętaj by kupić czarną czekoladę o jak najwyższym zawartości kakao (90% lub więcej).
• Pamiętaj, że nie tylko produkty spożywcze zawierają cukier. Możesz go znaleźć również w paście do zębów, płynie do płukania ust, niektórych szminkach i błyszczykach do ust, mydłach, kosmetykach i co bardzo istotne również w lekach
• Warto zapoznać się z nazewnictwem według wytycznych Unii Europejskiej, by wiedzieć co kryje się pod daną nazwą:
Produkt bezcukrowy zawiera mniej niż 0,5 g cukru w porcji (tu często pojawiają się bezkaloryczne, ale niebezpieczne dodatki substancji słodzących jak aspartam, czy aseculfam potasu).
Produkt niskotłuszczowy zawiera mniej niż 3 g tłuszczu w porcji
Produkt beztłuszczowy zawiera mniej niż 0,5 g tłuszczu w porcji
Produkty niskokaloryczne zawierają nie więcej niż 40 kcal w porcji
Produkty o obniżonej kaloryczności zawierają o połowę mniej kalorii od standardowych produktów
Produkty light zawierają połowę mniej tłuszczu (warto jednak zwrócić uwagę, że często tego rodzaju produkty zawierają znacznie więcej cukrów niż ich „pełnotłuszczowe” odpowiedniki)
Z uwagi na to, że dieta ketogenna jest dietą niedoborową i nie uzupełnia zapotrzebowania dziecka na wszystkie witaminy oraz mikro i makroelementy ważne jest by wybierać produkty o możliwie najwyższej wartości odżywczej i jakości.
Bibliografia:
1. Monika Jaromin, Dieta ketogenna w leczeniu padaczki, Lublin 2016, Poradnik, Wyd. Czelej Sp. Z.o.o.,
2. Nowe przepisy dotyczące znakowania żywności, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r.,
3. Emilia Staniszewska , Znakowanie produktów żywnościowych - wymagania i obowiązki producenta, materiał z konferencji: Przetwórstwo na poziomie gospodarstwa, systemy produkcji surowców i mała przedsiębiorczość, 2012,
4. Maria Śmiechowska, Znakowanie produktów żywnościowych, Ann. Acad. Med. Gedan. 2012, 42, 65–73